The process of erosion of communist system in Europe, started by the creation of 'Solidarność' in Poland, could not be of no influence on social and political situation in any country, even German Democratic Republic – highly indoctrinated police state at that time. It did not resisted the erosion of economic system either.
Почеци појачаног узајамног интересовања Срба из Лужице и Срба на Балкану сежу у другу половину 19. века, у период тзв. књижевног панславизма, пониклог на идејама Јана Колара и његових следбеника. То је време у којем су ова два народа, која спаја заједничко порекло, делила сличну судбину у својој потрази за слободом.
Na przestrzeni dziejów Polacy wielokrotnie odwiedzali Łużyce – czasem zatrzymując się tam dłuższy czas. Wielu z nich pozostawiło też po sobie trwały ślad w miejscowej kulturze i literaturze. Zupełnie wyjątkowym pod tym względem było dzieło stworzone w Budziszynie przez rzeźbiarza - Romualda Zerycha.
Od 14 lipca 2013 pytaliśmy Państwa za pośrednictwem ankiety na naszym portalu co państwo myślą o akcji grupy młodych Serbołużyczan, prowadzacych akcję na rzecz równoprawnego traktowania języka łużyckiego na tak zwanym "serbołużyckim obszarze zasiedlenia" rozlepiając na jednojęzycznych szyldach nalepki z pytaniem: "A serbsce?"?
Łużyce, historyczna kraina od Kwisy i Bobru na wschodzie aż do Berlina z dorzeczem Sprewy, były od początku XIX w. częstym przedmiotem polskich publikacji. Nabrały one cech wyraźnie politycznych w aspekcie walki Łużyczan o prawa narodowościowe od drugiej połowy wspomnianego stulecia. Od końca II wojny światowej polscy autorzy włączyli się silnie w ich starania o niepodległość, jednakże zmiana ustroju Polski w kierunku radzieckiego totalitaryzmu wyciszyła te głosy. Problematyka łużycka stała się sporadyczna i ograniczona do spraw kulturalnych. Zmiany na lepsze pojawiły się dopiero w latach siedemdziesiątych. Artykuł analizuje ewolucję treści i miejsc z jej prezentacją.
Komendanturę obozu jenieckiego w Görlitz (obecnie: Zgorzelec) utworzono 26 sierpnia 1939 r. na terenie koszar, we wschodniej części miasta, w dzielnicy Moys (obecnie: Ujazd). Pod zabudowę obozu przeznaczono 18 hektarowe pole. Początkowo miał on charakter przejściowy (Durchgangslager), który jeszcze we wrześniu 1939 r. przekształcono w obóz stały – Stalag VIII A Görlitz (Manschaftsstammlager), dla żołnierzy szeregowych i podoficerów. Szacuje się, że w latach II wojny światowej przeszło przez niego ok. 100–120 tys. jeńców wojennych. Byli wśród nich Polacy, Francuzi, Belgowie, Brytyjczycy, Włosi, Słowacy, żołnierze jugosłowiańscy oraz żołnierze Armii Czerwonej.
Unia personalna, którą połączyła na 66 lat Rzeczpospolitą i Saksonię nie doprowadziła do faktycznego związania się obu państw. Zachowały one pełną odrębność polityczną, ekonomiczną, społeczną i kulturową. Nie doszło nawet do poważniejszej wymiany ludności. Pomiędzy oboma państwami „przepłynęło” dzięki unii kilkadziesiąt rodzin, przy czym więcej poddanych elektorskich osiedliło się w Polsce i na Litwie, niż królewskich w Saksonii. Wśród tych ostatnich był Jan Paweł Sybilski, któremu wierna i oddana domowi wettynskiemu służba w armii saskiej zapewniła spektakularny, wyjątkowy awans społeczny i materialny. Urodzony w 1677 r. na ziemiach polskich, najprawdopodobniej w rodzinie włościańskiej, został nobilitowany i w wieku 51 lat otrzymał od cesarza Karola VI w 1738 r. dziedziczny tytuł barona von Wolfsberg (Wolfberg)1. W armii saskiej dosłużył się drugiego po feldmarszałkowskim stopnia w hierarchii - generała kawalerii.
Domowina została założona 13 października 1912 r. w Wojrowicach (Wojerecy/Hoyerswerda) jako naczelna organizacja wszystkich związków i stowarzyszeń serbołużyckich.
Budyšin/Lipsk. Juniorowy profesor za serbske literarne wědomosće dr. Tomasz Derlatka wopušći 30. apryla 2013 Institut za sorabistiku na Lipšćanskej uniwersiće. Wot 1. meje 2007 je wón w zastojnstwje skutkował. „Dalše podlěšenje mojeho městna njeje po sakskim wysokošulskim zakonju móžne“, pólski wědomostnik na naprašowanje SN zdźěli. Tole bě jemu rektorat uniwersity hižo w lěće 2010 zdźělił. „Bych rady w Lipsku wostał.“ Jeho přeće móhło so jeno zwoprawdźić, by-li so městno juniorprofesora na regularnu profesuru změniło. Za to pak njewobsteji wotpohlad.
Najbardziej konkretnym skutkiem wzrostu zainteresowania południowosłowiańskiej społeczności naukowej wydarzeniami na Łużycach w okresie po I wojnie światowej było wydanie czasopisma „Srbska Lužica”1. Pierwsze znaczniejsze kontakty kulturowe i polityczne między Słowianami Południowymi a Serbołużyczanami nawiązano w połowie XIX wieku, w pierwszych dziesięcioleciach XX osiągnęły one swój szczyt. W tym czasie zostały założone pierwsze towarzystwa przyjaźni Jugosłowian i Serbów Łużyckich – w Belgradzie, Zagrzebiu, Lublanie itd., z których część nadal istnieje. Na ziemiach nowo powstałych państw bałkańskich organizowano wystawy, wykłady, koncerty, w celu przekazywania informacji na temat historii, kultury i położenia słowiańskiej populacji Łużyc.
